Hợp đồng thuê nhà được công chứng có giá trị hơn hợp đồng tự soạn không?
Không ít cá nhân cho rằng chỉ cần thỏa thuận rõ ràng và cùng ký tên vào hợp đồng thuê nhà là đủ để đảm bảo pháp lý. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy nhiều vụ tranh chấp kéo dài xuất phát từ chính những hợp đồng tự soạn, không được công chứng, dẫn đến tranh cãi về tính hiệu lực, thời điểm có hiệu lực, hay thậm chí là sự tồn tại của hợp đồng.
Vậy giá trị hợp đồng tự soạn và công chứng khác nhau thế nào? Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, bên nào được pháp luật bảo vệ tốt hơn?
Phân biệt hợp đồng tự soạn và hợp đồng được công chứng
Hợp đồng tự soạn là văn bản được các bên tự lập, không có sự tham gia của công chứng viên hay chứng thực của cơ quan có thẩm quyền. Hợp đồng công chứng là hợp đồng được công chứng viên tại tổ chức hành nghề công chứng xác nhận về nội dung, hình thức, và năng lực của các bên tại thời điểm ký.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 2 và Điều 5 Luật Công chứng 2024:
“Văn bản công chứng có giá trị chứng cứ; trường hợp các bên không thực hiện thì được thi hành theo thủ tục của pháp luật.”
Hợp đồng thuê nhà tự soạn có giá trị pháp lý không?
Theo Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dân sự có hiệu lực khi đáp ứng đủ các điều kiện tại Điều 117, gồm:
Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự
Nội dung hợp đồng không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội
Hình thức hợp đồng phù hợp với quy định pháp luật
Như vậy, hợp đồng thuê nhà tự soạn hoàn toàn có thể có giá trị pháp lý, nếu đáp ứng các điều kiện trên và không thuộc trường hợp pháp luật bắt buộc phải công chứng (ví dụ: thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước, thuê nhà ở xã hội có quy định riêng).
Tuy nhiên, giá trị chứng cứ và khả năng bảo vệ trong tranh chấp của hợp đồng tự soạn thường yếu hơn hợp đồng được công chứng.
Có giá trị chứng cứ cao hơn trước tòa Khi có tranh chấp, hợp đồng công chứng là văn bản đã được xác thực, có giá trị chứng cứ theo luật. Tòa án và cơ quan thi hành án thường ưu tiên xem xét các hợp đồng công chứng vì đã qua xác minh hình thức, chữ ký và nội dung.
Là căn cứ để thi hành án mà không cần khởi kiện (nếu có cam kết thi hành) Một số hợp đồng thuê nhà có thể ghi nhận nghĩa vụ rõ ràng, nếu bên vi phạm, có thể được thi hành trực tiếp thông qua thủ tục thi hành án dân sự mà không cần khởi kiện, căn cứ Điều 5 Luật Công chứng 2024.
Giúp đăng ký lưu trú, tạm trú, đăng ký doanh nghiệp dễ dàng hơn Nhiều cơ quan như công an, thuế, sở kế hoạch đầu tư chỉ chấp nhận hợp đồng thuê nhà được công chứng làm cơ sở hợp pháp.
Công chứng viên kiểm tra rủi ro pháp lý Khi công chứng, công chứng viên sẽ kiểm tra nhà có đang bị thế chấp, kê biên hay tranh chấp không. Điều này giúp người thuê tránh được nhiều rủi ro sau khi ký hợp đồng.
“Đối với hợp đồng thuê nhà ở, các bên có thể thỏa thuận công chứng hoặc chứng thực, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”
Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp mà việc công chứng là bắt buộc trên thực tế hoặc theo luật chuyên ngành, chẳng hạn:
Cho thuê nhà thuộc sở hữu Nhà nước
Cho thuê nhà ở xã hội có quy định rõ về việc chứng minh hợp đồng
Cho thuê nhà để làm trụ sở doanh nghiệp cần đăng ký pháp nhân
Hợp đồng có thời hạn dài, giá trị cao, cần làm căn cứ thuế
>>> Xem thêm: Văn phòng Công chứng có được quyền từ chối công chứng không? – Phân tích từ thực tiễn
Ví dụ thực tế
Anh T thuê một căn hộ tại quận 3, TP.HCM trong 3 năm, ký hợp đồng viết tay. Sau một năm, chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng và yêu cầu anh T rời đi. Khi vụ việc được đưa ra tòa, hợp đồng viết tay bị đánh giá là không đủ căn cứ xác định nghĩa vụ, do thiếu ngày công chứng, không rõ thời điểm hiệu lực, và không có cam kết ràng buộc cụ thể.
Ngược lại, nếu hợp đồng có công chứng, việc chứng minh thời điểm giao kết, điều khoản thỏa thuận và nghĩa vụ hai bên sẽ chắc chắn và được pháp luật bảo vệ cao hơn.
Kết luận: Công chứng giúp hợp đồng thuê nhà có giá trị bảo vệ pháp lý vững chắc hơn
Mặc dù hợp đồng thuê nhà tự soạn có thể có hiệu lực, nhưng giá trị hợp đồng tự soạn và công chứng là khác nhau rõ rệt về tính pháp lý, giá trị chứng cứ và khả năng bảo vệ quyền lợi trước tòa.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
