Hợp đồng tặng cho tài sản là một giao dịch dân sự phổ biến, đặc biệt trong các quan hệ gia đình hoặc giữa những người thân quen. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về hình thức, điều kiện và thủ tục pháp lý để việc lập hợp đồng tặng cho được coi là đúng luật. Bài viết dưới đây sẽ phân tích những lưu ý quan trọng khi lập hợp đồng tặng cho tài sản theo quy định hiện hành.
>>> Xem thêm: Trường hợp nào không cần đến văn phòng công chứng khi giao dịch tài sản?
1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?
Căn cứ Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng giao tài sản của mình cho bên nhận mà không yêu cầu đền bù, và bên nhận đồng ý nhận tài sản đó.
Việc tặng cho có thể thực hiện ngay (giao và nhận tài sản lập tức) hoặc là lời hứa tặng cho trong tương lai, trong đó điều kiện có hiệu lực là tài sản phải được giao đúng thời điểm đã hứa.
Ví dụ minh họa: Ông H viết giấy tặng cho con trai một mảnh đất tại Long An. Nếu hợp đồng được công chứng và thủ tục sang tên được hoàn tất, thì đây là hợp đồng tặng cho tài sản hợp pháp.
2. Những lưu ý quan trọng khi lập hợp đồng tặng cho tài sản
Hợp đồng phải được lập đúng hình thức theo pháp luật
Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ:
Nếu tài sản là động sản không phải đăng ký quyền sở hữu (ví dụ: tiền mặt, điện thoại, đồ dùng cá nhân), thì hợp đồng tặng cho tài sản có thể được lập bằng lời nói, hành vi hoặc văn bản, và có hiệu lực khi tài sản được giao.
Nếu tài sản là bất động sản hoặc động sản phải đăng ký quyền sở hữu (như nhà đất, ô tô, xe máy…), thì bắt buộc hợp đồng phải lập thành văn bản và được công chứng hoặc chứng thực theo quy định pháp luật.
Ví dụ minh họa: Chị P muốn tặng cho em gái mình một căn hộ tại Hà Nội. Chị P phải lập hợp đồng tặng cho bằng văn bản có công chứng, sau đó thực hiện thủ tục đăng ký sang tên tại văn phòng đăng ký đất đai thì hợp đồng mới có hiệu lực pháp lý.
>>> Xem thêm: Những tranh chấp phát sinh khi sử dụng dịch vụ công chứng thường gặp là gì và cách giải quyết ra sao?
Tài sản tặng cho phải là tài sản hợp pháp
Tài sản được đem ra tặng phải do bên tặng sở hữu hợp pháp. Tài sản không được đang tranh chấp, bị kê biên hoặc dùng để bảo đảm nghĩa vụ dân sự khác mà chưa được giải chấp.
Nếu là tài sản chung của vợ chồng, hộ gia đình hoặc tổ chức, cần có sự đồng ý bằng văn bản của các chủ sở hữu còn lại.
Ví dụ: Anh K muốn tặng cho bạn gái một chiếc ô tô đứng tên cả hai vợ chồng. Việc tặng cho chỉ hợp lệ nếu có văn bản đồng ý của người vợ.
Chủ thể giao kết hợp đồng có đầy đủ năng lực pháp luật dân sự
Căn cứ Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, người ký kết hợp đồng tặng cho tài sản phải có đủ năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự. Việc ký kết phải được thực hiện hoàn toàn tự nguyện, không bị ép buộc, lừa dối hay đe dọa.
Đối với người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi, việc giao kết phải thông qua người đại diện theo pháp luật như cha mẹ hoặc người giám hộ.
Lưu ý khi Hợp đồng tặng cho tài sản có điều kiện
Khoản 1 Điều 462 Bộ luật Dân sự cho phép tặng cho có điều kiện. Điều kiện này phải rõ ràng, cụ thể và không trái pháp luật hoặc đạo đức xã hội.
Nếu bên nhận không thực hiện đúng điều kiện thì bên tặng có quyền đòi lại tài sản đã tặng.
Ví dụ: Bà H đồng ý tặng cho cháu gái một miếng đất với điều kiện phải chăm sóc bà khi tuổi già. Nếu sau này cháu không thực hiện đúng cam kết, bà H có quyền yêu cầu tòa án hủy hợp đồng và đòi lại đất.
Tránh tặng cho để trốn tránh nghĩa vụ
Nếu hợp đồng tặng cho tài sản được lập nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ, nghĩa vụ cấp dưỡng hoặc thi hành án… thì hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu theo Điều 124 Bộ luật Dân sự.
Ví dụ minh họa: Ông M đang bị thi hành án dân sự, đã vội vàng chuyển quyền sở hữu nhà cho con trai bằng hình thức tặng cho. Nếu cơ quan thi hành án chứng minh mục đích tẩu tán tài sản, thì hợp đồng này có thể bị vô hiệu.
>>> Xem thêm: Thủ tục cấp sổ đỏ đầy đủ và chính xác theo luật đất đai 2025.
3. Thủ tục công chứng và đăng ký sang tên tài sản
Đối với tài sản phải đăng ký như bất động sản, xe ô tô, xe máy… sau khi lập hợp đồng tặng cho có công chứng, các bên phải đến cơ quan có thẩm quyền (như văn phòng đăng ký đất đai, phòng CSGT…) để thực hiện thủ tục sang tên.
Hồ sơ bao gồm:
Bản chính hợp đồng tặng cho đã được công chứng
Giấy tờ tùy thân của các bên
Giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản
Các biểu mẫu kê khai theo quy định tại cơ quan tiếp nhận
Nếu không hoàn tất việc đăng ký sang tên, thì bên nhận sẽ không được pháp luật công nhận là chủ sở hữu mới.
4. Nên lập hợp đồng tặng cho tài sản ở đâu?
Để đảm bảo giá trị pháp lý, các bên nên đến các tổ chức hành nghề công chứng (phòng công chứng nhà nước hoặc văn phòng công chứng tư) để lập hợp đồng.
Công chứng viên sẽ kiểm tra giấy tờ, tư vấn về điều khoản, đồng thời lập hợp đồng phù hợp với quy định pháp luật để tránh rủi ro.
Trong trường hợp tặng cho bất động sản, nên tiến hành song song việc công chứng và nộp hồ sơ sang tên tại cơ quan đăng ký nhà đất địa phương.
>>> Xem thêm: Lập di chúc viết tay chia nhà đất hợp lệ cần lưu ý điều gì?
>>> Xem thêm: Những quy định pháp luật liên quan đến diện tích nhà ở xã hội.
Kết luận
Lập hợp đồng tặng cho tài sản tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không nắm rõ các quy định pháp luật. Để đảm bảo hợp đồng hợp pháp, các bên cần lưu ý đầy đủ về hình thức, điều kiện, tư cách chủ thể và nghĩa vụ thực hiện theo đúng quy trình. Trước khi thực hiện việc tặng cho, đặc biệt là với các tài sản có giá trị lớn như nhà đất, xe hơi…, bạn nên tham khảo tư vấn của luật sư hoặc công chứng viên để đảm bảo an toàn pháp lý và phòng ngừa tranh chấp về sau.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com