Vật phẩm đấu giá khi trở thành di sản thừa kế thường gây nhiều vướng mắc trong quá trình khai nhận, nhất là khi tài sản có giá trị cao hoặc liên quan đến nhiều người thừa kế. Việc nắm rõ quy định pháp luật, thủ tục và điều kiện khai nhận di sản giúp người thừa kế bảo vệ quyền lợi, tránh tranh chấp và đảm bảo tài sản được xử lý đúng quy trình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích chi tiết các quy định hiện hành và cách áp dụng vào thực tế để người dân dễ hiểu, dễ thực hiện.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng góp phần giảm thiểu rủi ro khi mua bán tài sản lớn như thế nào?
I. Khái niệm và giá trị pháp lý của vật phẩm đấu giá 🎯
1. Vật phẩm đấu giá là gì?
Vật phẩm đấu giá là tài sản được đưa ra bán thông qua hình thức đấu giá công khai theo quy định của Luật Đấu giá tài sản năm 2016. Bao gồm:
Tài sản nhà nước
Tài sản thi hành án
Tài sản của tổ chức, cá nhân đưa ra đấu giá
Tài sản là di sản thừa kế được yêu cầu bán để phân chia
2. Giá trị pháp lý của vật phẩm đấu giá
Theo Luật Đấu giá tài sản 2016, tài sản sau khi trúng đấu giá sẽ:
Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người trúng đấu giá
Được pháp luật bảo vệ như mọi tài sản dân sự khác
Được chuyển dịch, thừa kế, tặng cho, mua bán
II. Căn cứ pháp lý về khai nhận di sản là vật phẩm đấu giá 📜
Việc khai nhận di sản có liên quan đến vật phẩm đấu giá được điều chỉnh bởi:
Bộ luật Dân sự 2015: Quy định về thừa kế, quyền sở hữu
Luật Đấu giá tài sản 2016: Quy định về quyền sở hữu tài sản sau trúng đấu giá
Luật Công chứng 2014: Quy định thủ tục công chứng văn bản khai nhận, phân chia di sản
Nghị định 23/2015/NĐ-CP: Về chứng thực
Theo Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế sẽ trở thành chủ sở hữu tài sản sau khi làm xong thủ tục khai nhận di sản và đăng ký quyền sở hữu (nếu tài sản thuộc diện phải đăng ký).
III. Thủ tục khai nhận di sản là vật phẩm đấu giá 🧾
1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Người thừa kế cần có:
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu vật phẩm đấu giá của người để lại di sản (hợp đồng mua đấu giá, biên bản đấu giá…)
Giấy chứng tử
Giấy tờ xác minh quan hệ thừa kế (đăng ký kết hôn, khai sinh…)
Theo Luật Công chứng 2014, việc khai nhận di sản thực hiện tại:
Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nơi có tài sản
Hoặc nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản
3. Quy trình công chứng khai nhận di sản
✔️ Nộp hồ sơ ✔️ Công chứng viên kiểm tra và thụ lý ✔️ Niêm yết 15 ngày tại UBND cấp xã ✔️ Ký văn bản khai nhận di sản ✔️ Thực hiện sang tên tài sản (nếu thuộc diện đăng ký)
IV. Cách xác định phần di sản đối với vật phẩm đấu giá ⚖️
1. Khi có di chúc
Nếu người chết để lại di chúc xác định rõ phần di sản, người thừa kế được hưởng theo nội dung di chúc.
2. Khi không có di chúc
Phân chia theo hàng thừa kế quy định tại Bộ luật Dân sự 2015:
Hàng thứ nhất: Vợ/chồng – cha mẹ – con
Nếu không có, mới xét hàng tiếp theo
3. Vật phẩm đấu giá có chia được hay không?
Do đây là tài sản một khối, nên thường:
Hoặc chia theo tỷ lệ giá trị
Hoặc bán tài sản và chia tiền
Hoặc một người nhận toàn bộ và hoàn trả phần giá trị tương ứng cho các đồng thừa kế
>>> Xem thêm: Lợi ích khi lập di chúc tại nhà cho người cao tuổi hoặc sức khỏe yếu.
V. Ví dụ minh họa thực tế 📊
Ông A trúng đấu giá một bức tranh trị giá 800 triệu đồng. Sau khi ông A qua đời, để lại 1 vợ và 2 con, không có di chúc.
Theo quy định:
Di sản được chia đều cho 3 người
Mỗi người được hưởng giá trị: 800 triệu / 3 = ~266,6 triệu đồng
Do bức tranh không thể chia nhỏ, có 3 cách xử lý:
Bán lại và chia tiền
Một người nhận tranh và trả lại hai người còn lại
Các đồng thừa kế đồng sở hữu và thỏa thuận về việc quản lý, bán hoặc trưng bày
VI. Lưu ý quan trọng khi khai nhận di sản là vật phẩm đấu giá ⚠️
Phải chứng minh tài sản trúng đấu giá đã hoàn tất chuyển quyền sở hữu
Nếu người trúng đấu giá chưa kịp sang tên trước khi mất → bắt buộc phải làm thủ tục đăng ký sở hữu trước khi chia
Tránh tranh chấp bằng cách lập văn bản thỏa thuận phân chia rõ ràng
Với tài sản giá trị lớn, nên có luật sư hỗ trợ để hạn chế sai sót
Kết luận ✨
Vật phẩm đấu giá khi trở thành di sản thừa kế cần thực hiện đúng trình tự pháp lý để đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan. Nắm rõ quy định về hồ sơ, thủ tục công chứng, cách xác định phần di sản và phương án xử lý tài sản sẽ giúp người thừa kế tránh rủi ro và tranh chấp không đáng có. Việc hiểu rõ pháp luật và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ là bước quan trọng để hoàn tất quá trình khai nhận một cách minh bạch, nhanh chóng và hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
