Nghĩa vụ sổ đỏ là một trong những nội dung quan trọng mà người sử dụng đất cần nắm rõ sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bên cạnh quyền lợi hợp pháp, người sở hữu sổ đỏ còn phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính, bảo vệ và sử dụng đất đúng quy định để tránh bị xử lý vi phạm hành chính hoặc thậm chí bị thu hồi đất.
>>> Xem thêm: Bạn đã biết cách chọn văn phòng công chứng chuyên nghiệp chưa? Tìm hiểu ngay!
1. Căn cứ pháp lý quy định nghĩa vụ sổ đỏ
Các nghĩa vụ của người được cấp sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) được quy định tại:
Luật Đất đai 2013, đặc biệt là Điều 170 và Điều 179;
Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;
Các văn bản hướng dẫn thi hành như Thông tư 30/2014/TT-BTNMT, Thông tư 23/2014/TT-BTNMT.
2. Các nghĩa vụ sổ đỏ người sử dụng đất cần thực hiện
2.1 Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới
Theo khoản 1 Điều 170 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất có nghĩa vụ:
“Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không…”
📌 Ví dụ: Nếu được cấp sổ đỏ cho đất ở nhưng lại sử dụng làm nhà xưởng thì sẽ bị xử phạt và buộc khôi phục hiện trạng ban đầu.
Chủ đất cần có trách nhiệm bảo vệ tài sản trên đất, không để người khác lấn chiếm hoặc sử dụng trái phép.
📌 Ví dụ: Đất được cấp sổ đỏ nhưng để hoang hóa trong thời gian dài có thể bị người khác chiếm giữ và phát sinh tranh chấp khó giải quyết.
>>> Xem thêm: Khám phá thế giới của thủ tục làm sổ đỏ: Điều gì bạn cần?
2.5 Không chuyển nhượng trái luật, không thế chấp sai quy định
Không được chuyển nhượng đất đang tranh chấp;
Không được thế chấp đất mà sổ đỏ ghi “không được chuyển nhượng” hoặc đang bị hạn chế giao dịch;
Giao dịch đất phải được công chứng và đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền.
3. Vi phạm nghĩa vụ sổ đỏ có thể bị xử lý thế nào?
3.1 Xử phạt hành chính khi vi phạm nghĩa vụ sổ đỏ
Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP, các hành vi vi phạm như sử dụng sai mục đích, không đăng ký biến động, chậm kê khai… có thể bị phạt từ 1 triệu đến 50 triệu đồng, tùy hành vi và diện tích vi phạm.
Theo Điều 64 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất bị thu hồi đất trong các trường hợp:
Không sử dụng đất trong thời hạn 12 tháng;
Sử dụng đất sai mục đích nghiêm trọng;
Không thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.
📌 Lưu ý: Khi bị thu hồi đất do vi phạm, người sử dụng không được bồi thường.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Tình huống 1: Ông B được cấp sổ đỏ cho thửa đất ở nhưng tự ý cho thuê làm kho chứa hàng công nghiệp trái phép. Khi bị kiểm tra, ông B bị xử phạt 10 triệu đồng và buộc phải chuyển đổi lại đúng mục đích sử dụng đất.
Tình huống 2: Gia đình chị C nhận chuyển nhượng đất từ năm 2020 nhưng không sang tên sổ đỏ. Đến năm 2024, đất bị thu hồi để làm dự án. Khi đó, gia đình chị không có tên trong sổ nên không được nhận tiền đền bù.
Nghĩa vụ sổ đỏ không chỉ dừng lại ở việc sử dụng đất hợp pháp mà còn bao gồm kê khai đầy đủ, nộp thuế, thực hiện các thủ tục hành chính đúng quy định. Người sở hữu sổ đỏ cần chủ động cập nhật chính sách pháp luật để tránh bị xử phạt hoặc mất quyền lợi trong những tình huống quan trọng như đền bù, chuyển nhượng hay tặng cho. Hiểu đúng và thực hiện đúng nghĩa vụ sẽ là yếu tố bảo đảm quyền sử dụng đất được vững chắc, lâu dài và đúng pháp luật.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
