Hợp đồng ở nhờ có thời hạn: Cách soạn thảo và lưu ý quan trọng
Trong các quan hệ dân sự, việc cho ở nhờ nhà hoặc đất diễn ra khá phổ biến, đặc biệt trong gia đình hoặc giữa người thân, bạn bè. Tuy nhiên, nhiều trường hợp phát sinh tranh chấp vì không có thỏa thuận rõ ràng. Một giải pháp hữu hiệu là lập hợp đồng ở nhờ có thời hạn, giúp xác định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên. Vậy hợp đồng này được soạn thảo thế nào và có những lưu ý gì quan trọng? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết theo căn cứ pháp luật mới nhất.
Bộ luật Dân sự 2015: Từ Điều 494 đến Điều 499 quy định về hợp đồng mượn tài sản. Trong đó, tài sản cho mượn có thể là nhà ở, quyền sử dụng đất hoặc tài sản khác.
Luật Nhà ở 2023 (có hiệu lực từ 01/01/2025): Điều 177 quy định quyền cho mượn, cho ở nhờ nhà ở, đồng thời nhấn mạnh nghĩa vụ của người sử dụng nhà ở.
Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ 01/01/2025): thừa nhận quyền của người sử dụng đất trong việc cho mượn, cho ở nhờ đất.
Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2018): quy định về việc công chứng hợp đồng nếu các bên có nhu cầu hoặc trong một số trường hợp cần thiết để tăng tính pháp lý.
Như vậy, pháp luật cho phép các bên thỏa thuận lập hợp đồng ở nhờ có thời hạn, và có thể lựa chọn công chứng để tránh tranh chấp.
2. Đặc điểm của hợp đồng ở nhờ có thời hạn
Tính chất pháp lý: Là một dạng hợp đồng mượn tài sản theo Bộ luật Dân sự 2015.
Không phát sinh nghĩa vụ trả tiền: Người ở nhờ không phải trả tiền cho chủ sở hữu.
Có thời hạn rõ ràng: Các bên thỏa thuận cụ thể ngày bắt đầu và ngày kết thúc.
Có thể công chứng: Không bắt buộc nhưng khuyến khích công chứng trong trường hợp sử dụng lâu dài hoặc liên quan đến quyền thừa kế.
Ví dụ: Cha mẹ cho con gái ở nhờ mảnh đất trong 5 năm để xây dựng tạm căn nhà. Sau thời gian này, con phải trả lại đất, không có quyền chuyển nhượng hay đòi hỏi quyền sử dụng lâu dài. Đây chính là hợp đồng ở nhờ có thời hạn.
Diện tích, số thửa, số tờ bản đồ, số Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Hiện trạng tài sản tại thời điểm cho ở nhờ.
3.3 Thời hạn ở nhờ
Ghi rõ thời gian bắt đầu và kết thúc.
Có thể thỏa thuận điều kiện gia hạn hoặc chấm dứt sớm.
3.4 Quyền và nghĩa vụ của các bên
Quyền đòi lại đất/nhà khi hết hạn.
Nghĩa vụ bảo quản, không làm thay đổi hiện trạng tài sản.
Nghĩa vụ hoàn trả khi kết thúc hợp đồng.
3.5 Điều khoản chấm dứt hợp đồng
Khi hết thời hạn thỏa thuận.
Khi các bên đồng ý chấm dứt.
Khi bên ở nhờ vi phạm nghĩa vụ (sử dụng sai mục đích, chuyển nhượng trái phép).
3.6 Chữ ký và công chứng (nếu có)
Các bên ký, ghi rõ họ tên.
Nếu công chứng, hợp đồng cần được xác nhận tại tổ chức hành nghề công chứng.
4. Quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng ở nhờ có thời hạn
4.1 Quyền và nghĩa vụ của bên cho ở nhờ
Có quyền lấy lại tài sản khi hết hạn hoặc khi bên ở nhờ vi phạm thỏa thuận.
Có nghĩa vụ đảm bảo tài sản không tranh chấp, có quyền hợp pháp khi cho mượn.
4.2 Quyền và nghĩa vụ của bên ở nhờ
Được sử dụng tài sản đúng mục đích và trong phạm vi đã thỏa thuận.
Phải giữ gìn, bảo quản tài sản.
Trả lại tài sản đúng thời hạn.
Ví dụ: Nếu bên ở nhờ tự ý cho người khác thuê lại căn nhà được cho mượn, hành vi này vi phạm Điều 496 Bộ luật Dân sự 2015, chủ nhà có quyền chấm dứt hợp đồng ngay lập tức.
>>> Xem thêm: Tại sao cùng hợp đồng nhưng Phí công chứng lại khác nhau?
5. Lưu ý quan trọng khi lập hợp đồng ở nhờ có thời hạn
Nên lập hợp đồng bằng văn bản, tránh chỉ thỏa thuận miệng.
Nếu hợp đồng có yếu tố lâu dài (từ 3 năm trở lên hoặc liên quan đến xây dựng nhà, công trình), nên công chứng để tăng giá trị pháp lý.
Ghi rõ thời hạn và điều kiện chấm dứt hợp đồng để tránh hiểu lầm về việc “cho tặng” tài sản.
Các bên cần lưu giữ hợp đồng cẩn thận để làm chứng cứ khi có tranh chấp.
Kết luận
Hợp đồng ở nhờ có thời hạn là một giải pháp hữu hiệu để hạn chế tranh chấp khi cho ở nhờ nhà hoặc đất. Dù pháp luật không bắt buộc công chứng, nhưng trong nhiều trường hợp, việc công chứng là cần thiết để đảm bảo giá trị pháp lý và bảo vệ quyền lợi các bên. Khi soạn thảo, cần ghi rõ thông tin tài sản, thời hạn, quyền và nghĩa vụ, cũng như điều khoản chấm dứt để hợp đồng minh bạch và dễ thực thi.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ.Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
