Top lưu ý quan trọng khi công chứng vay vốn ngân hàng
Trong bối cảnh tín dụng phát triển mạnh, công chứng vay vốn ngân hàng đã trở thành thủ tục bắt buộc nhằm đảm bảo tính pháp lý và an toàn cho các giao dịch vay. Tuy nhiên, không ít khách hàng và cả doanh nghiệp vẫn mắc sai sót trong quá trình thực hiện, dẫn đến hợp đồng bị vô hiệu hoặc không được giải ngân đúng tiến độ. Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp top những lưu ý quan trọng khi công chứng vay vốn ngân hàng, dựa trên quy định pháp luật mới nhất năm 2025 và kinh nghiệm thực tế tại các phòng công chứng.
>>> Xem thêm: Cần công chứng hợp đồng mua bán nhà đất? Văn phòng công chứng luôn sẵn sàng hỗ trợ.
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh việc công chứng vay vốn ngân hàng
Hiện nay, hoạt động công chứng vay vốn ngân hàng được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật quan trọng, bao gồm:
Luật Công chứng 2014, sửa đổi bổ sung năm 2023, đặc biệt các điều 40, 41 và 47 quy định rõ về trình tự, hồ sơ và trách nhiệm của công chứng viên.
Bộ luật Dân sự 2015, quy định tại Điều 463 – 466 về hợp đồng vay tài sản và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ vay.
Luật Các tổ chức tín dụng 2010, sửa đổi năm 2024, quy định nguyên tắc hoạt động và quản lý hợp đồng tín dụng.
Thông tư 257/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính (và các văn bản sửa đổi) hướng dẫn mức thu phí công chứng, chứng thực.
Theo Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự có thể được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc hành vi cụ thể. Tuy nhiên, với các hợp đồng vay vốn ngân hàng có giá trị lớn hoặc có tài sản bảo đảm, hình thức văn bản có công chứng là bắt buộc để đảm bảo tính pháp lý và hạn chế rủi ro cho các bên.
2. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ khi công chứng vay vốn ngân hàng
Một trong những lưu ý quan trọng nhất khi thực hiện công chứng vay vốn ngân hàng là chuẩn bị đầy đủ hồ sơ. Theo quy định tại Điều 40 Luật Công chứng 2014 (sửa đổi 2023), hồ sơ bao gồm:
Bản dự thảo hợp đồng vay vốn ngân hàng.
Giấy tờ tùy thân hợp lệ của các bên: CCCD/CMND, hộ khẩu hoặc giấy đăng ký cư trú.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản bảo đảm (nếu vay thế chấp): Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đăng ký xe, sổ tiết kiệm…
Giấy phép hoạt động và giấy tờ ủy quyền hợp pháp của ngân hàng (đối với tổ chức tín dụng).
Tài liệu chứng minh năng lực pháp lý của người đại diện ký hợp đồng.
Kinh nghiệm thực tế: Nhiều trường hợp bị trì hoãn công chứng vì bên vay không mang theo bản chính giấy tờ tài sản thế chấp, khiến hợp đồng không thể xác minh tính hợp pháp. Do đó, cần kiểm tra kỹ hồ sơ trước khi nộp tại phòng công chứng để tránh mất thời gian.
>>> Xem thêm: So sánh chi phí tự làm và thuê Dịch vụ làm sổ đỏ – lựa chọn nào tiết kiệm hơn?
3. Lưu ý về nội dung hợp đồng khi công chứng vay vốn ngân hàng
Trong quá trình công chứng vay vốn ngân hàng, công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra tính hợp pháp của nội dung hợp đồng. Tuy nhiên, người vay cần đặc biệt chú ý các điều khoản sau:
a. Lãi suất và phương thức tính lãi Theo Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015, lãi suất thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật chuyên ngành có quy định khác. Nếu ngân hàng áp dụng mức lãi suất thả nổi, khách hàng cần yêu cầu ghi rõ cách tính, thời điểm điều chỉnh và biên độ thay đổi để tránh tranh chấp.
b. Nghĩa vụ trả nợ và phạt vi phạm Các bên cần quy định rõ thời hạn, phương thức trả nợ và mức phạt khi chậm thanh toán. Theo thực tế, nhiều tranh chấp xảy ra do hợp đồng ghi mơ hồ về “ngày đến hạn” hoặc “mức phạt”, khiến việc thi hành bị kéo dài.
c. Điều khoản xử lý tài sản bảo đảm Nếu khoản vay có thế chấp, cần ghi rõ phương thức xử lý tài sản khi bên vay vi phạm nghĩa vụ, tránh rủi ro tài sản bị định giá thấp hoặc bị xử lý sai thẩm quyền.
Ví dụ thực tế: Anh T vay 2 tỷ đồng thế chấp căn hộ tại Quận 7, TP.HCM. Khi công chứng, anh không để ý điều khoản “phạt trả nợ trước hạn” là 3% số tiền còn lại. Khi tất toán sớm, anh phải chịu gần 60 triệu đồng tiền phạt. Nếu đọc kỹ trước khi công chứng, anh có thể yêu cầu điều chỉnh điều khoản này.
4. Quy trình thực hiện công chứng vay vốn ngân hàng
Theo quy định tại Điều 40 và 41 Luật Công chứng 2014 (sửa đổi 2023), quy trình công chứng vay vốn ngân hàng gồm các bước chính:
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra năng lực hành vi và tính hợp pháp của giấy tờ. Bước 2: Công chứng viên soạn thảo hoặc rà soát nội dung hợp đồng do ngân hàng cung cấp. Bước 3: Giải thích rõ quyền, nghĩa vụ và hậu quả pháp lý cho các bên trước khi ký kết. Bước 4: Các bên ký và điểm chỉ vào hợp đồng, công chứng viên ký xác nhận và đóng dấu. Bước 5: Phòng công chứng lưu trữ hồ sơ và trả kết quả cho các bên.
Thời gian thực hiện: Từ 01 đến 02 ngày làm việc, hồ sơ hợp lệ có thể hoàn tất trong ngày.
Chi phí công chứng: Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC, hợp đồng vay vốn có tài sản bảo đảm được tính phí theo giá trị tài sản (dao động 0,05% – 0,1%) nhưng không vượt quá 10 triệu đồng/lần.
5. Top lưu ý quan trọng để công chứng vay vốn ngân hàng thuận lợi
Để quá trình công chứng vay vốn ngân hàng diễn ra nhanh chóng và đúng quy định, người vay nên lưu ý các điểm sau:
Kiểm tra kỹ giấy tờ tùy thân và tài sản thế chấp trước khi nộp hồ sơ.
Đọc kỹ các điều khoản về lãi suất, phạt và nghĩa vụ trả nợ; yêu cầu công chứng viên giải thích nếu có điểm không rõ.
Không ký hợp đồng trước khi công chứng viên kiểm tra và xác nhận hợp lệ.
Giữ lại một bản hợp đồng công chứng để sử dụng khi có tranh chấp hoặc yêu cầu xác minh từ ngân hàng.
Đăng ký giao dịch bảo đảm ngay sau khi công chứng để đảm bảo hiệu lực pháp lý đối kháng với bên thứ ba, theo quy định tại Điều 297 Bộ luật Dân sự 2015.
Ví dụ thực tế: Một doanh nghiệp nhỏ tại Bình Dương từng bị ngân hàng từ chối giải ngân vì hợp đồng thế chấp chưa đăng ký giao dịch bảo đảm. Sau khi được công chứng viên hướng dẫn bổ sung, doanh nghiệp hoàn tất thủ tục trong 2 ngày và được giải ngân ngay sau đó.
Kết luận
Công chứng vay vốn ngân hàng không chỉ là thủ tục pháp lý bắt buộc mà còn là biện pháp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cả ngân hàng và người vay. Việc nắm rõ quy trình, hồ sơ và đặc biệt là những lưu ý quan trọng khi công chứng vay vốn ngân hàng giúp tránh rủi ro, tiết kiệm thời gian, đồng thời đảm bảo hợp đồng được công chứng hợp lệ theo luật mới nhất năm 2025.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
