Chế độ làm việc độc hại là chủ đề quan trọng đối với người lao động đang làm việc trong môi trường có yếu tố nguy hiểm, nặng nhọc hoặc độc hại theo quy định pháp luật. Việc xác định đúng loại nghề, mức phụ cấp và thời giờ làm việc phù hợp giúp người lao động được bảo vệ quyền lợi, đồng thời giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định an toàn lao động. Tuy nhiên, nhiều tranh chấp phát sinh do doanh nghiệp không áp dụng đúng chế độ hoặc không đánh giá đầy đủ mức độ độc hại của công việc. Bài viết dưới đây cung cấp phân tích pháp lý chi tiết và hướng dẫn doanh nghiệp – người lao động thực hiện đúng quy định.

>>> Xem thêm: Ứng dụng công nghệ 5.0 trong văn phòng công chứng thời hiện đại

1. Công việc nặng nhọc, độc hại được xác định như thế nào?

Theo “Điều 21 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015” và các danh mục ban hành kèm Thông tư của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, công việc nặng nhọc, độc hại là những công việc:

• Có yếu tố nguy hiểm, độc hại, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, gây bệnh nghề nghiệp;

• Có yêu cầu thể lực cao hoặc làm việc trong điều kiện khắc nghiệt.

Danh mục hiện hành bao gồm 1.838 nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm (NNĐH-NHN và NĐHĐH-NHN).

Doanh nghiệp phải đối chiếu với danh mục này để xác định chính xác vị trí công việc thuộc nhóm nào.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết từng bước thủ tục công chứng mua bán nhà

2. Quyền lợi của người lao động làm việc nặng nhọc, độc hại

2.1. Hưởng phụ cấp độc hại, nguy hiểm

Theo quy định tại Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH:

• Mức phụ cấp từ 5% đến 10% hoặc 15% tùy tính chất công việc;

• Doanh nghiệp phải chi trả trực tiếp cùng kỳ lương hàng tháng;

• Không được cắt phụ cấp nếu công việc vẫn có yếu tố độc hại.

2.2. Giảm thời giờ làm việc

Theo “Điều 105 và Điều 109 Bộ luật Lao động 2019”:

• Người lao động làm việc độc hại được làm việc ít hơn 8 giờ/ngày, tùy mức độ độc hại;

• Được bố trí thêm thời gian nghỉ giữa ca;

• Không được ép buộc tăng ca trong môi trường độc hại trừ khi người lao động đồng ý.

Doanh nghiệp phải xây dựng thang bảng thời giờ làm việc phù hợp và công bố rõ ràng.

2.3. Trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân

Theo “Điều 80 Luật AT-VSLĐ 2015”:

• Doanh nghiệp bắt buộc trang bị đầy đủ đồ bảo hộ: mặt nạ phòng độc, găng tay, quần áo bảo hộ, kính, giày bảo hộ…

• Không được thu tiền hoặc khấu trừ lương.

• Phải huấn luyện an toàn trước khi làm việc.

>>> Xem thêm: Làm thế nào để công chứng viên xác minh khi làm Công chứng di chúc tại nhà

2.4. Khám sức khỏe định kỳ nhiều lần hơn

Công việc độc hại khiến nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp cao hơn.
Doanh nghiệp phải tổ chức:

• Khám sức khỏe tối thiểu 1 lần/năm;

• Với công việc độc hại hơn → 2 lần/năm.

2.5. Nghỉ hưu sớm

Những người làm công việc độc hại thuộc danh mục được phép nghỉ hưu sớm hơn từ 5 – 10 năm theo “Điều 169 Bộ luật Lao động 2019”.

>>> Xem thêm: Những quyền lợi bạn nhận được khi thực hiện thừa kế chính thức

3. Nghĩa vụ của doanh nghiệp khi sử dụng lao động làm việc độc hại

3.1. Đánh giá rủi ro và đo kiểm môi trường lao động

Theo Luật AT-VSLĐ 2015:

• Doanh nghiệp phải định kỳ đo kiểm mức độ bụi, hóa chất, ánh sáng, tiếng ồn…

• Kết quả đo kiểm là căn cứ để xác định chế độ phụ cấp hoặc giảm giờ làm.

>>> Xem thêm: 5 bước cơ bản khi làm thủ tục với dịch vụ sổ đỏ chuyên nghiệp

3.2. Lập hồ sơ quản lý sức khỏe người lao động

Bao gồm:

• Hồ sơ sức khỏe ban đầu;

• Kết quả khám định kỳ;

• Hồ sơ theo dõi người tiếp xúc yếu tố độc hại.

3.3. Bố trí công việc phù hợp khi sức khỏe giảm sút

Nếu người lao động không còn đủ sức khỏe cho công việc độc hại, doanh nghiệp phải điều chuyển sang công việc an toàn hơn, không được đơn phương chấm dứt trái luật.

4. Một số tranh chấp thường gặp liên quan đến chế độ làm việc độc hại

• Doanh nghiệp không trả phụ cấp độc hại mặc dù công việc thuộc danh mục NNĐH–NHN.

• Không tổ chức khám sức khỏe định kỳ.

• Bố trí tăng ca quá mức trong môi trường độc hại.

• Tranh chấp về bệnh nghề nghiệp, mức bồi thường và trợ cấp BHXH.

• Không trang bị bảo hộ theo đúng quy định.

Những tranh chấp này thường được giải quyết thông qua hòa giải lao động hoặc khởi kiện ra Tòa án.

5. Lời khuyên pháp lý từ luật sư

Đối với doanh nghiệp:

• Phải rà soát toàn bộ danh mục công việc theo Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH;

• Thực hiện đo kiểm môi trường định kỳ;

• Áp dụng đúng mức phụ cấp và thời giờ làm việc giảm;

• Lưu trữ hồ sơ an toàn lao động đầy đủ để tránh bị xử phạt hành chính.

Đối với người lao động:

• Yêu cầu doanh nghiệp công khai mức phụ cấp độc hại;

• Giữ các giấy tờ khám sức khỏe để làm căn cứ yêu cầu quyền lợi;

• Khi phát sinh bệnh nghề nghiệp, cần nộp hồ sơ giám định y khoa sớm để hưởng trợ cấp BHXH.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Kinh nghiệm ly hôn: Chia sẻ từ luật sư và người trong cuộc

>>> Trường hợp người thừa kế bị ép buộc lập văn bản từ chối nhận di sản

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội hướng dẫn công chứng hợp đồng vay tiền giữa cá nhân

>>> Những điều khoản bắt buộc trong hợp đồng mua bán nhà theo luật mới

>>> Lưu ý quan trọng khi làm chứng thực chữ ký để tránh bị từ chối

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com