Công ty giữ sổ bảo hiểm không trả khi nghỉ việc, xử lý thế nào?
Khi quan hệ lao động kết thúc, công ty có trách nhiệm trả sổ bảo hiểm xã hội và các giấy tờ khác của người lao động. Vậy trong trường hợp mà công ty giữ sổ bảo hiểm không trả khi nghỉ việc, người lao động có thể ứng phó như thế nào? Hãy đọc bài viết dưới đây để trả lời cho những thắc mắc của vấn đề trên.
1. Nghỉ việc bao lâu thì được trả sổ bảo hiểm xã hội?
Theo khoản 2 Điều 18 và khoản 3 Điều 19 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động được trao quyền giữ và bảo quản sổ bảo hiểm xã hội của chính mình. Tuy nhiên khi chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động phải giao lại sổ bảo hiểm xã hội cho người sử dụng lao động để họ làm thủ tục chốt sổ bảo hiểm.
Căn cứ khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, khi chấm dứt hợp đồng lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cho người lao động nghỉ việc.
Mặc dù pháp luật yêu cầu công ty phải chốt và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động nhưng Bộ luật Lao động và Luật Bảo hiểm xã hội đều không có quy định cụ thể về thời hạn công ty phải chốt sổ bảo hiểm xã hội. Tuy nhiên, nếu không thực hiện chốt sổ bảo hiểm mà gây thiệt hại đến quyền lợi của người lao động thì người sử dụng lao động sẽ phải bồi thường.
Thực tế, thủ tục chốt sổ bảo hiểm xã hội được thực hiện khá đơn giản và nhanh chóng với 02 bước là báo giảm lao động và xác nhận sổ bảo hiểm xã hội. Trong đó thời hạn giải quyết thủ tục báo giảm lao động là 05 ngày (theo hướng dẫn tại Quyết định 896/QĐ-BHXH năm 2021), thời hạn giải quyết thủ tục xác nhận sổ bảo hiểm xã hội cũng là 05 ngày kể từ ngày cơ quan bảo hiểm nhận được đầy đủ hồ sơ hợp lệ (theo khoản 4 Điều 29 Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017).
Như vậy, nếu công ty sớm làm thủ tục chốt sổ bảo hiểm thì người lao động có thể nhận lại sổ bảo hiểm sau 10 ngày.
2. Công ty giữ sổ bảo hiểm không trả, người lao động cần làm gì?
Khi hợp đồng lao động kết thúc, người sử dụng lao động có trách nhiệm chốt và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động theo quy định tại khoản 3 của Điều 48 trong Bộ luật Lao động năm 2019.
Trong trường hợp công ty cố ý không trả lại sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, người lao động có thể thực hiện một trong các cách sau đây để lấy lại sổ bảo hiểm xã hội đã được xác nhận có thời gian đóng đủ:
Phương án 1: Báo cáo vi phạm của công ty đến Chánh Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội.
Theo Nghị định 24/2018/NĐ-CP, người lao động mà công ty cố ý giữ lại sổ bảo hiểm xã hội của họ có thể nộp đơn hoặc tố cáo trực tiếp tới Chánh Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, nơi có trụ sở chính của công ty.
Trong quá trình giải quyết tố cáo, nếu phát hiện có vi phạm, cơ quan thanh tra lao động sẽ tiến hành xử phạt công ty theo quy định, đồng thời yêu cầu công ty thực hiện thủ tục chốt và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Phương án 2: Tiến hành khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền.
Dựa theo Nghị định 24/2018/NĐ-CP, người lao động muốn khiếu nại về vi phạm của công ty cần tuân theo các bước sau: Trước hết, họ phải nộp khiếu nại lần 01 đến công ty là người sử dụng lao động. Nếu sau đó việc khiếu nại không được giải quyết hoặc không đạt được sự đồng ý về giải pháp giải quyết từ phía công ty, người lao động có thể tiến hành khiếu nại lần 02 tới Chánh Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, nơi mà công ty có trụ sở chính.
Trong quá trình xem xét và giải quyết khiếu nại, nếu cơ quan thanh tra lao động xác minh rằng vi phạm đã xảy ra, họ sẽ áp đặt biện pháp xử phạt đối với công ty vi phạm và đồng thời yêu cầu công ty thực hiện thủ tục chốt và trả lại sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Phương án 3: Khởi kiện tại Tòa án.
Theo khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động năm 2019, trong trường hợp tranh chấp liên quan đến bảo hiểm xã hội, người lao động được quyền khởi kiện trực tiếp tại Tòa án mà không cần phải thực hiện bất kỳ thủ tục hòa giải nào.
Cùng theo quy định của Điều 32, Điều 35 và Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, người lao động có ý định khởi kiện công ty có thể gửi đơn khởi kiện tới Tòa án nhân dân cấp huyện tại địa điểm mà công ty đặt trụ sở để yêu cầu giải quyết tranh chấp.
Lưu ý: Trong trường hợp công ty đã chốt sổ bảo hiểm xã hội, nhưng cố ý không trả lại, người lao động có thể thực hiện thủ tục báo mất sổ và yêu cầu cấp lại sổ bảo hiểm để tiếp tục đóng và đảm bảo quyền lợi bảo hiểm trong tương lai.
3. Công ty giữ sổ bảo hiểm không trả để làm khó nhân viên, có bị phạt?
Việc giữ lại sổ bảo hiểm xã hội của người lao động khi họ nghỉ việc là một vi phạm đáng lên án trong pháp luật lao động. Người sử dụng lao động thực hiện hành vi này sẽ phải đối mặt với việc bị xử phạt vi phạm hành chính.
Dựa vào quy định của Khoản 2 Điều 12 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt nếu họ không thực hiện đầy đủ thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội và không trả lại sổ bảo hiểm xã hội cùng với các giấy tờ bản chính khác mà họ đã giữ lại sau khi chấm dứt hợp đồng lao động. Phạt này được quy định như sau:
Phạt từ 01 – 02 triệu đồng: Vi phạm đối với từ 01 – 10 người lao động;
Phạt từ 02 – 05 triệu đồng: Vi phạm đối với từ 11 – 50 người lao động;
Phạt từ 05 – 10 triệu đồng: Vi phạm đối với từ 51 – 100 người lao động;
Phạt từ 10 – 15 triệu đồng: Vi phạm đối với từ 101 – 300 người lao động;
Phạt từ 15 – 20 triệu đồng: Vi phạm đối với từ 301 người lao động trở lên.
Hơn nữa, người sử dụng lao động cũng bị yêu cầu phải thực hiện thủ tục xác nhận và trả lại tài liệu mà họ đã giữ lại từ phía người lao động.
Trên đây là cách giải quyết nếu gặp phải tình huống Công ty giữ sổ bảo hiểm không trả khi nghỉ việc, xử lý thế nào? Ngoài ra, nếu bạn có thắc mắc liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về thủ tục công chứng, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
>>>Thủ tục làm sổ đỏ lần đầu cần tiến hành các bước như thế nào, thời gian thẩm định và giải quyết trong bao lâu?
>>> Có nhiều tình huống trong đó sổ đỏ có thể bị làm giả. Vậy, làm thế nào kiểm tra sổ đỏ thật giả để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân không bị ảnh hưởng?
>>>Di chúc miệng là gì? Pháp luật Việt Nam hiện nay có công nhận di chúc miệng không?
>>> Văn phòng Công chứng Nguyễn Huệ cung cấp dịch vụ dịch thuật đa ngôn ngữ nhanh chóng và sẵn sàng phục vụ quý khách hàng vào mọi ngày trong tuần.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
CÁC LOẠI HỢP ĐỒNG – GIAO DỊCH
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
Dịch thuật, chứng thực bản dịch các loại văn bản
Công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Công chứng hợp đồng mua bán, chuyển nhượng nhà đất
Công chứng văn bản thừa kế, phân chia di sản thừa kế
Công chứng di chúc, lưu giữ, bảo quản di chúc
Công chứng văn bản thỏa thuận về tài sản chung
Công chứng hợp đồng ủy quyền, giấy ủy quyền
Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản
Công chứng hợp đồng mua bán Ô tô, Xe máy
Công chứng hợp đồng cho thuê, cho mượn BĐS
Cấp bản sao tài liệu, hợp đồng giao dịch